Wednesday, August 22, 2012

Met Auchean An Aramas Repwe Kuna Manaw? (1)

Sia tonong non ew minafon kaeo. A wes ach ewe lesson won auchean Bible study, iei sipwene tonong pwan lon ew minafon kaeo.

Ach ei lesson epwe sosot ponuweni ei kapas eis: "Met auchean an aramas repwe kuna manaw?"

Lon booken Luke 5:31 a aiti ngeni kich pwe ew chok sokkun aramas ra need emon doctor ika sousafei: ekewe chok ir mi semwen are samaw. Nge non Luke 5:32, a awewei ngeni kich tichikin ekkei mi semwen. Ese kapas faniten semwenin futuk, nge faniten semwenin ngun. Non ititin pwe a aiti ngeni kich an Kraist ese feito faniten chon pung pwe a feito faniten chon tipis. Wewen pwe chon tipis ir kei mi semwen.

Ekkei ruu (2) wokisin ra aiti ngeni kich popun an Sises war ngeni fonufan, pwe faniten chon tipis.

Pwata Sises a war ngeni fonufan?
1. I Timothy 1:15> A allukuluk ewe kapas pwe aramas repwe fokkun etiwa o luku; Kraist Jesus a feito lon ei fonufan pwe epwe amanawa chon tipis. Ngang (Paul) emon chon tipis mi ngaw seniir meinsin.
2.Lukas 19:10> Pun noun aramas (Jesus) a feito pwe epwe kuta o amanawa ekewe chon mwalechela.
3. Matthew 1:21> Epwe nounou emon att, iwe kopwe aita ngeni Jesus, pun ii epwe amanawa aramasan seni ar tipis kana.
4. Johannes 3: 17> Pun Kot esapw tinato Noun won fonufan pwe epwe apungu fonufan nge a tinato pwe epwe amanawa chon fonufan.

Lon Lukas 5:31-32 sia kaeo fengen pwe Sises a feito pwe epwe amanawa chon tipis. Sia pwan kaeo pwe Sises ese feito faniten ekewe chon pung. Emon mi pung ese need an epwe kuna manaw.

Nge non booken Rom. 3:10 paipel a afata ngeni kich pwe ESE WOR emon mi pung.

"Usun ekewe taropwe mi pin ra apasa: 'Esapw fokkun wor emon chon pung!' "(Rom. 3:10)

Kolfel 14: 2-3: "Ewe Samol mi lapalap a nenetiw seni lang won aramas meinisin, pwe epwe kuna ika a wor emon mi mirit, ika emon mi kuta Kot. Nge ir meinisin ra tokola, ir ra ingauppok. Esapw wor emon a fori mine a pung, esap fokkun wor emon."

Rom. 3:23> "Aramas meinisin ra tipis nge ra osun ewe lingen Kot."

Usun met Paipel a pwari ngeni kich: Oukich meinisin chon tipis. Oukich meinisin chon osupwangen ewe manaw Kraist a feito faan.

Nge met popun ika auchean sipwe pwan sinei pwe kich chon tipis?

Lukas 18:9-14 a aiti ngeni kich porousen ruemon mwan. Meni me nein ekewe mwan e ekieki pwe ese wor an tipis, mei pung non manawan? esapw ewe Pharisee? Ewer aa.
Nge meni me neir e pwarata pwe ii emon mi tipis? Ewe chon takises (tax-collector).
Io me nein kei mwan a kuna pung meren Kot? Ewe chon takises.

Auchean ach esina pwe kich chon tipis, ina poputan an Kot epwene angang non netipach me manawach. Mei auchea sipwe esina, pusin pwan wenechar non manawach pwe kich chon tipis. Kich chon nom fan nemenien tipis. Kich chon fotek ren tipis.

Ach ewe kapas eis: "Met auchean an aramas repwe kuna manaw?"

Aewin ponuwan: pwe aramas meinisin chon tipis.

To be continued...






Tuesday, August 14, 2012

Auchean Bible Study (Kolfel 19:7-9) part 4

Ach lesson ikenai a feito seni oruwen tetenin ekiek me non wokisin 8. Ach ewe lesson mwan, iwe si kaeo fengen ena aewin tetenin ekiek me non wokisin 8. Ikenai sipwe kaeo fengen oruwen teten.

Non ewe: "Kapasen Kot Ngeni Aramasen Chuuk" iwe a mak: v.8b An ewe Samol kewe kapas mi wenewen, ra emiriti netipach. 

Non ewe: "Paipel Are Testamentin Lom me Testament Sofo" a pwan mak: v. 8b An ewe Samol mi lapalap kewe alluk ra fat, ra awora mirit.

Non Paipelin Merika (NASB) a apasa: v. 8b The Commandment of the Lord is pure, enlightening the eyes.

Non NIV: The Commands of the Lord are radiant, giving light to the eyes.

Seni ei wokisin non wokisin 8 sia kuna unungat (3) lesson faniten manawach.

Aewin lesson, non ei wokisin sia sinei ruu (2) "title" faniten paipel. Kana ruu Paipel non fosun Chuuk ra aiti ngeni kich ei:
1. Kapas 
2. Alluk
Wewen pwe Kapasen Kot wesewesen chochon an kapas. Ina pwata e iteni: "Kapasen Kot." Non kei wokisin iwe a pwa pwe ei Kapas, ew puken alluk. Kana paipelin merika re nounou ei fos: command. Wewen alluk. Commands or Commandments.

Mei auchea sipwe esina, afona, ika tumuneochu manawach epwe nom fan nurun ei Kapas ika epwe fetan non nurun ei Alluk. Ika pwe niwinin DUI kanapus me pakking seni aramas, epwe met niwinin ach puratiw an Kot Kapas ika Alluk meren pusin Kot?

Oruwen lesson, non ei wokisin sia kuna ew nonomun ika "characteristic" faniten ei Kapas ika Alluk.
1. Wenewen 
2. Ffat

Wewen pwe Kapasen Kot mei kurufat ngeni kich ach sipwe anea iwe sa weweiti met e apasa. Wewen pwe Kapasen Kot mei pwa-eoch masowen non ach sipwe weweiti. Kei ekiek non Kapasen Kot mei fatafateoch ngeni ach kaeo me sinei.

Non an emon epwe kaeo Kapasen Kot, iwe paipel a pusin afata pwe mei fat ika mei wenewen. Ei fos wenewen ese fos faniten Kapasen Kot mei awenewen. Ewer Kapasen Kot mei awenewen, nge non ei wokisin iwe ei fos wenewen e pwari ei ekiek pwe Kapasen Kot mei wen. Kich mi kuna seni nepoputan tori nesopun. Ese wor ekkis epwe mwonono seni kich pwe mei wenewen, mei ffat. Ew me lein kana paipelin Merika e nounou ei fos: pure. Wewen pwe ese wor ne topwun, mei chok kurufat. Ese wor tikin pwun won. Mei limoch, mei fatafateoch.

Eunungatin lesson, sia kuna me non wokisin ew feiochun ei Kapas ika Alluk mei wenewen o ffat, pwe ew pisekin emirit. Me ruu nouch kei Paipelin Chuuk re nounou ei fos:
mirit. 

Mei auchea ititin me non fosun Merika: enlightening the eyes ika giving light to the eyes.

Wewen pwe me mwan iwe kich chon nom non rochopwak, nge seni Kapasen Kot iwe a poputa sukuno ekiekich ngeni netipen Kot. Kapasen Kot a poputa ne emiriti kich.

Iwe, iei pwan ew lesson ika ekiek faniten ach na itenap: Auchean Bible Study...pwe Kapasen Kot kich mei tongeni weweiti pwe mei ffat ika wenewen. Fen pwan ina nenien an Kot Kapas ika nenien mefien ach Samol mi lapalap. Nge napenon, iwe mei awora ach mirit.

Kinisou.

Kot epwe afeiochuk.

Friday, August 03, 2012

Auchean Bible Study (Kolfel 19:7-9) part.3

soposopono won ach ewe kaeo... eunungatin ika ailuan ekiek a apasa non fosun Merika:

"The precepts of the Lord are right, rejoicing the heart."

Ewe Paipelin Chuuk: "Ewe Kapasen God Ngeni Aramasen Chuuk Ikenai" e apasa:

An ewe Samol kewe kapas mi wenewen ra emiriti netipach.

Ei fos precept me ei fos kapas non ei wokisin ra pwarata ngeni kich och sokkun nonomun Kapasen Kot: ew piseken ffon. Ei kapas precept a tongeni awewe ngeni ew direct order mi tou seni offesin kepina ika president. Kapasen Kot ika Paipel ew specific order ika charge ika non pwan ew ititin annuk fanitach meinisin ir mi luku.

Nge nonomun ei specific order ika ei precept, paipel e apasa: mei wenewen. Fosun Merika e apasa: right. Wewen pwe Kapasen Kot ika nouch paipel mei wenechar. Non kapasen awewe iwe sipwe tongeni apasa pwe mei wor al mi pwor ika kopai ika rikirik, nge Kapasen Kot non nonomun ese rikifetan. Mei chok wenechar non met epwe aiti ngeni kich pwe netipen Kot. Iei ei ekiek, pwe nouch paipel mei wenechar, ina mine, mei pung non sokkun kapasan meinisin.

Feiochun: rejoicing the heart ika non fosun Chuuk: apwapwai netipach. Wewen pwe Kapasen Kot ew nenien meseik. Nenien pwapwa. Nenien ach menemeneoch me kinamwe, pwe sia pwapwa ren. Nupwen fansoun sipwe anomu kich fan nurun Kapasen Kot, Paipel e apasa pwe sipwe uren pwapwa, rejoicing the heart.

Iei pwan ew nonomun Kapasen Kot, auchean me wewen pwata sipwe studyni ika kaeo fengen masowan. Kinisou, Kot epwe afeiochu kich meinisin.

Saturday, June 30, 2012

Auchean Bible Study (Kolfel 19:7-9) part.2

Soposoponon ach ewe kaeo fengen, sia sosot ponuweni ei kapas eis: met auchean an kich souneng sipwe kaeo fengen Kapasen Kot? Non ewe aewin lesson sia kaeo fengen usun Kapasen Kot ew nenien allukun Kot faniten fefeitan me kinamwen manawach. Sia pwan kaeo fengen pwe nonomun kana alluk, iwe mei unuseoch, nouch Bible e nounou ewe kapas "fokkun murino" wewen pwe Kapasen Kot mei unus, ese wor terin, ika an epwe ekis mwanino. Feiochun Kapasen Kot sia kaeo fengen pwe a tongeni apochukuno manawach, ekesiwini netipach, ika fen amanawasefani kich.

non ei oruwen kaeo fengen, sipwe nenengeni fengeni usun ena oruwan kinikin kapas ika ekiek non Kolfel 19:7:

An ewe Samol mi lapalap kait a let, a atipachema ir mi wewemang.

An ewe Samol mi lapalap kait. Sipwe nenengeni ei aewin muten kapas. Paipelin Merika e nounou ei fos testimony ika the testimony of the Lord. Ei fos testimony iei sia siwinienong non fosun Chuuk "kait" a feito seni ewe fosun Hebrew EDUTH wewen pwarata, ika testify.

Ei ekiek akan pwa nupwen fansoun non ach mwich ika chiechifengen akan wor chon mochen "share ar testimony" Iei usun nounoun ei kapas EDUTH ika testimony. Akan pwan pwa nupwen fansoun non imwen kapung nge epwe wor chon pwarata ika witness ngeni eoch mettoch. Pwan ina ew nounoun ei kapas EDUTH ika testimony. Non fansoun Chuuk iwe epwe masengeni ei fos ika kapas: pwarata.

Nouch Paipelin Chuuk e nounou ei kapas ika fos: kait. Ai nuku ei ekiek epwe maseoch ngeni en ekiek non Hebrew iei ei kapas "pwarata."

Wewen pwe Bible iei an Kot testimony ika an pwarata usun ii. Kot a "share an testimony" non an Kapas: The Bible. Kapasen Kot esapw chok nenien alluk epwe aiti ngeni kich met mei ngaw me met mei eoch, Kapasen Kot nenien an Kot pwarata netipan ngeni kich aramas. Kot a pusin pwarata nonomun me an kokkot.

An ewe Samol mi lapalap kait a let. Ei kapas let a eto seni ei fos sure non fosun ika kapasen Merika. Fosun Hebrew a nounou ewe fos: Awman. Wewen ei fos Awman rekan nounou faniten ekan uren imw mei pochokun. Wewen pwe ew nenien nongonong mei pochokun. Non ew ititin Kapasen Kot mei wenechar sia tongeni eani foun nongonong.

Feiochun an Kot ei testimony mei maan ika let: Bible, a apasa: a atipechama ir mi wewemang. Ei fos wewemang non fosun Hebrew a kapas usun en asamen imw mei chok suuk. Chommong met ra tongeni tonong, a pwan chommong met ra tongeni tou. Ese wor ach tipachem pwe sipwe tongeni esina met mei auchea epwe nometiw me met mei namotongaw epwe tou. Ese wor rech ach sipwe sine ika finata met epwe tou me tonong. Iei wewen ei fos "wewemang" meren chon Hebrew.

Kapasen Kot a ngeni kich tufichin finata ach sipwe sinei, esina, me kuna met mei auchea me met ese auchea. Ei fos "tipachem" non fosun Hebrew ese fos ika kapas faniten ekan a watte ar sinenap ren study me kaeo nge a kapas faniten emon mi sip ika mokus non an angang. Itan non fosun Merika a nounou ei kapas: Wisdom. Weweeochun ei ekiek: Skillful. Emon mei sip, emon mei nipwakeoch ika mokus non an angang.

Iwe, non ach sipwene mannapei ei oruwen ekiek ika lesson: Kapasen Kot iei an Kot testimony. A let, a maan, sia tongeni nongeita manawach won. Nge feiochun ach kaeo usun ei testimony (Bible)...epwe wor rech tipachem, sipwe sip, nipwakeoch non ach angang meinisin.

Ren part 3 non ach ei kaeo, fifiti kich non enan week non ach kaeo fengen eunungatin ika ailuwan ekiek.

Kinisou Kot epwe efeiochuk.