Monday, June 13, 2011

Nieno Tipis: Amonata Ngeni Maun (6)

Ran Anim.

Kinisou ren om fansoun. Ika en emon mei fifiti kich seni chok nepoputan ach ei kaeo, iwe a iei saingon lesson non ach ewe itenap ika kinikinin kaeo: Nieno Tipis.

Non ach sipwe chok ekis manapei masowen ekewe ran ra no. Nieno tipis mei pesepes seni Kapasen Kot. Kich souneng meinisin sipwe sinei pwan weweit pwe iei pwan ew ach sekening non manawach, usun met a mak non Kolosse 3:5. Wisach pwe kich sipwe amanoi tipis me non manawach. Nge Kapasen Kot a pwan pusin afata ngeni kich pwe kich chon nipwakingaw ngeni ei angang (Rom 8:13). Pwe Kot epwe wisen etufichi souneng meinisin ir mei wanong ar apinukunuk non Kraist (Jon 15:5).

Iwe ikei ekewe lessons sia kaeo fengen:

1. Kopwe Sinei Neniom Non Kraist. Ka fiti Kraist non an mano me manawsefan. An pworachoiti tipis a pwan om. An win pwan om win. Ka tongeni kuna ngas seni tipis.

2. Echika Tipis Amongoni Pung. Watiw senuk angangen tipis. Wata wom fofor mi eoch. Faniten en emon noun Kot mei kefin seni chok nom, wes me fori ika manaweni tipis.

3. Anomu Kapasen Kot Non Netipom. Mut ngeni Kapasen Kot epwe nemeni om ekiek. Mut ngeni epwe asarama om ekiek. Anea Kapasen Kot, fori ika aneasochisi met a apasa.

4. Iwe iei ei last step:Amonata Ngeni Maun.

Faniten ka sinei wisom emon souneng kopwe nieno tipis. Faniten om ka pwan sinei neniom non Kraist. Ka sinei pisekum pisekin maun, iwe iei sipwene kaeo fengen usun ach maun ngeni tipis.

1. Kopwe Tumuneochu Manawom, Achocho Iotek. Non angangen maun, mei wor sounfiu ra wisen mamasa chiechier nepwin nupwen fansoun ra meur. Emon chon mamasa epwe meur seni an angang, mei tongeni afeiengawa chiechian kewe sounfiu. Wisan epwe kaeo an epwe kuna mwitir fansoun ra war ekewe repwe maun ngeniir. Nge epwe pwan sine an epwe apioni fetanei pwe ekewe aramas non ena teninimw ika fen pwan chiechian kewe sounfiu repwe monneta. Nupwen fansoun meinisin repwe mongo ii esapw mongo, epwe chok nikitiw ne mamasa. Nupwen a wor tanecheno ren chiechian sounfiu ii epwe epwe chok monneta. Nupwen ra meur meinisin ii esapw meur. Ika pwe a angangaw non wisan chochon nenian repwe tonong non feiengaw ren (Isikiel 33:3)

Manawen souneng a usun chok manawen ei sounfiu (2 Tim.2:3-4). Aewin, kopwe tumuneoch non manawom usun ewe sounfiu chon mas. Wewen pwe kopwe tumunu fetanin manawom (Efisos 5:15), kepwe aimu senuk met kopwe pusin feiengaw ren nge kopwe pwan monneta ren met sosotun ei fonufan epwe toruk (I Pet. 5:8). Kesapw tongeni kopwe menuki pwe en noun Kot nge kesapw pwan menuki pwe ewe chon otuputup mei arap ngonuk chok an epwe osukosukok. En noun Kraist sounfiu. Masa manawom seni tipis (Kol Fel. 119:9).

Ei ekiek ach sipwe masafichi manawach fan chommong mei riri ngeni ei ekiek iotek. Chemeni nupwen fansoun Kraist a nom non ewe tanipi Kethsemane. A apasa ngeni noun kewe chon kaeo pwe repwe mamasa nge pwan iotek pwe resapw turunong non sosot (Matt.26:41). Chemeni met a fis pwe kewe chon kaeo rese mamasa rese pwan iotek nge ii ra meur. Nge nupwen fansoun sosot a war ra en me su, kuta pusin manawan (Matt. 26:69-75).

Om iotek pwe Kot epwe anisuk non om churi sosot (Matt. 6:13) ew ekiek ese towaw seni manawen pin. Wewen pwe kesapw tongeni kopwe enenia tipis non manawom me om ekiek (Rom. 13:14).

2. Epwe Pwos Om Ekiek. Fan chommong ach maun ngeni tipis iei e fis non ach ekiek. Ach ekiek, ika tupuwach, iei nenien finata mettoch. Om finata tipis ika fen om finata pung a fis non om ekiek. Ewe chon otuputup a maun ngonuk non om ekiek. Iei popun sipwe fiti Paul non mefian ei a mak non puken 2 Corinth 10:5:
"Am aiwa ataieno sokkun namanam tekia meinisin mi eppeti minne am aiwa sinei usun Kot. Am aiwa FOTEKINI iteiten sokkun EKIEK meinisin pwe repwe aneasochisi Kraist."
Ru mettoch ra tongeni repwe fis. Aewin, kopwe fotekini iteiten sokkun ekiek meinsin, ika, oruwan, en kopwe fotek ren sokkun ekiek meinisin.

Iwe, ifa usun ach sipwe appwosa ach ekiek.
1. Kosapw achanu (2 Corinth 4:16).
2. Kesapw eppiru foforun ei fonufan, mut ngeni Kot epwe siwini netipom (Rom. 12:2).
3. Wata om ekiek ren Kraist nge esapw ren mettochun ei fonufan (Col. 3:2).
4. Amochunuku ekewe mettoch mei murino, mei amwarar, minne mei ennet, mi auchea, mi pung, mi nimenimeoch, mi ningeoch, kewe mi wor sufonun (Phil. 4:8).
5. Emiriti inisum ngeni nonomun Kot (1 COrinth 9:25-27).
6. Achocho aninis fengen non angangeni Kot (Ipru 3:12-13).

Ikei ekkoch mettoch epwe tongeni anisi manawom manawen souneng. Kinisou Chapur. Ach iotek pwe kopwe tufich me pochokun non Kraist pwe tipis esapw nemenem non manawom. Kinisou. Kot epwe afeiochuk.

Thursday, June 09, 2011

Nieno Tipis: Anomu Kapasen Kot Non Netipom (5)

Sipwe nenengeni pwan ew ekiek mei murino faniten feifeitan manawen souneng.

Iei ren: "Anomu Kapasen Kot non ekiek ika netip."

Non puken Efisos 6:17 a apasa pwe ewe Kapasen Kot a usun efoch ketinas. Epwe pwata Paipel e nounou ei fos ika ei kapas, ketinas?

Kapasen Kot mei ken mi pwan tongeni nieno tipis. Mei tongeni epwe awenewen ngeni ekiek me netip, an epwe pwari masowen ekiek me netip (Ipru 4:12). Non angangen maun, a pwa (2) ru auchean ei mettoch ketinas. Aewin, mei tongeni epwe ew pisekin eppet. Oruwan, a tongeni epwe pwan ew pisekin afeiengaw (Matt. 4:1-11). Non om pipisek Kapasen Kot me pwan non om ka kuna manamanan, om tufichin weweiti Kapasen Kot me om pworacho ngeni tipis epwe wateno (Ipru 5:14).

Iwe pwan ew, me nom non uruwon fonuwen Rome me ekkewe ekkoch fonu, ei pisek ketinas pwan ew pisekin ninino chokewe chon foforingaw, usun chok ewe mettoch irapenges (Matt.26:52,Rom.13:4). Non uruwo sia sinei pwe Paul a kuna ninino ren ketinas. Ew pisekin mano- pisekin ninni.

Ina popun ika en emon mei mochen kopwe nieno tipis non manawan, you need God's Word. Watiw sonuk met pusin om (2 Kor. 10:4) iwe ka angei mine an Kot, ewe Ketinasen Ngun (Efisos 6:17). Chechemeni pwe ei maun ew maunen ngun, nge anen om nieno tipis a tufich seni Kot Ngunmifen (Rom. 8:13). Ese wor om tufich non om maun ngeni tipis, nge non manamanen Kot Ngunmifen ka tongeni pworaiti, okufu, nieno tipis.

Kapasen Kot mei tufich non mettoch meinisin faniten manawen om souneng. Iei ew pisekin maun me pisekin manaw mei fokkun auchea. Ewe Ngunmifen a makkei (I Pet.1:21), a wanong manaman non (I Thess.1:5), nge a pwan pusin awewei (2 Pet.1:20). Seni Kapasen Kot ka tongeni pworaiti me nieno tipis.

Iwe faniten Kapasen Kot a men watte auchean me namwotan, om kesapw afani me anea ew watten osupwang ngonuk.

Pusin ekieki nenien Kapasen Kot non manawen emon souneng. Puken Kol Fel a poputa won (2) ru sokkun aramas. Ewe mi fot non kapasen Kot me ekewe ir chon turunufos (Kol Fel 1:2-3). "Nge ra pwapwaiti an ewe Samol mi lapalap alluk o ekieki usun leran me lepwin. Atekewe ra wewe ngeni ira mi mar unukun ekewe chan pupu ra ua fansoun ras, nge chor resapw aiolol" (Kol Fel 1:2-3). A pwan mak non chok puken Kol Fel, "Epwe ifa usun an emon alual tumunu manawan pwe epwe limoch? Ei a chok fis ren an aneasochisi om kapas" (Kol Fel 119:9). Wokisin 11 a apasa: "Uwa iseis om kapas non letipei pwe usapw chuen tipis ngonuk."

Ifa usun manawom? Mei wewe ngeni efoch ira mei mar unukun konik? Mei nimeoch manawom? Ach pwapwaiti, ekieki usun, isoni, me aneasochisi Kapasen Kot ina met a aimufeseni io mei nieno tipis me io ir mei chuen nom fan manamanen tipis.

Kese tongeni kopwe emenungaw seni Kapasen Kot ika pwe en mei mochen mar non manawen om souneng. "Oupwe usun chok ekkewe monukol mi upufo, fansoun meinisin oupwe fokkun monneiti ewe chonun oup mi wewe ngeni Kapasen Kot esapw nofit ngeni och, pwe ren ami un oupwe mamarita o kuna manaw." (1 Pet. 2:2)

Kapasen Kot a namot o auchea faniten afalafal, emirit, epung, kait pwe sipwe tongeni manaweni manawen pung (2 Tim. 3:16-17).

Om fotuki manawom non Kapasen Kot ew angang mei fokkun murino. A tongeni fori pwe kopwe
1. Uu pwos non om apinukunuku ewe Porous Allim (1 Jon. 1:9; 2:1)
2. Kuna Ningeochun Kraist (Fil.2)
3. Weweiti eriaffoun ewe Ekkei Ese Much (Matt.5:29-30)
4. Afota om ekiek Nang (2 Tim. 4:8)
5. Oput tipis (Ipru 3:12-13).
6. Tipepos ngeni Tipen Kot (Eph. 5:17).
7. Chechemeni An Pwon fanitom (Kol Fel 46:1).

Iei popun mut ngeni Kapasen Kot epwe amasowa, epochokuna me nemeni om ekiek me netipom.